29 Nisan 1854 tarihinde, Fransa'nın Nancy kentinde, Cité Ducale mahallesinde doğmuş, 19. yy'ın bilim dünyasına damga vurmuş matematik ve fizik kuramcısı olan bilim adamı.
|
Raymond Poincaré |
Fransa'nın nüfuzlu ailelerinden birine mensuptur. Babası Leon Poincaré, Nancy Üniversitesine mensup tanınmış bir bilim adamıydı. Annesinin adı Eugénie Launois idi ve filozof Emile Boutroux ile evlenen Aline adında bir kızkardeşi vardı. Ayrıca kuzeni Raymond Poincaré, 1913-1920 yılları arasında cumhurbaşkanlığı yapmıştır.
|
Gençlik yıllarında Poincaré |
Çocukluk yıllarında difteri hastalığı ile boğuştuğundan okula gitmemiş ve annesinden evde özel eğitim görmüştü. 1862 yılında Nancy şehrindeki Henri okuluna, ki okulun adı daha sonra onun onuruna Henri Poincaré olarak değiştirildi, devam etti ve o okulda on bir sene geçirdi. Okulda eğitim gördüğü süre boyunca her alanda çok iyi bir öğrenci olduğunu kanıtladı, komposizyon konusunda arkadaşları arasında sivrildi ve matematik alanında ilk ödüllerini o okulda aldı. 1871 yılında okuldan lisans derecesi ile mezun oldu.
1870 yılındaki Fransa - Prusya savaşı sırasında babasının yanında, Sıhhiye Komutanlığı'nda görev yaptı.
1873 yılında Ecole Polytechnique'e Charles Hermite'in öğrencisi olarak matematik alanında eğitim almak için girdi, 1876 yılında mezun oldu. Sonra Ecole des Mines'e girdi, maden mühendisliği ve matematik alanında eğitimine devam etti, 1879 yılının Mart ayında mühendis ünvanıyla mezun oldu. Maden Kurumu'nda müfettiş olarak işe başladı ve Vesoul bölgesine atandı. 1879 yılının Ağustos'unda 18 madencinin öldüğü Magny'deki maden felaketini soruşturmakla görevlendirildi.
|
Charles Hermite |
Maden Kurumu'nda çalışırken bir taraftanda Charles Hermite gözetiminde matematik alanında doktorasını vermek için hazırlanıyordu. Tez konusu diferansiyel denklemlerdi. Bu denklemlerin özelliklerini inceleyerek çözümleri için yeni bir yol buldu. Ayrıca böyle denklemlerin genel geometrik özelliklerini inceleyen ilk kişi oldu. 1879 yılının sonunda Paris Üniversitesi'nden mezun oldu.Kısa bir süre sonra Caen Üniversitesinden matematik kürsüsünde öğretim görevlisi olması için teklif aldı. Üniversitede çalışırken madencilik kariyerini de terketmedi.1881 yılından 1885 yılına kadar Kamu Hizmetleri Başkanlığı'nda kuzey demiryolunu geliştirmeden sorumlu mühendis olarak çalıştı. 1893 yılından 1910 yılına kadar da Corps de Maden'de başmühendis olarak çalıştı.
1881 yılında, kariyerinin geri kalanını da geçireceği Sorbonne Üniversitesi'nde çalışmaya başladı. Önce doçent oldu, daha sonra Fiziksel ve Deneysel Mekanik, Matematiksel Fizik ve Olasılık Teorisi ve Göksel Mekanik ve Astronomi kürsülerine profesör oldu. Her yıl çok değişik konularda çok parlak dersler verdi;
bunlar arasında, potansiyel kuramı, ışık, elektrik, ısının iletilmesi, elektromagnetizma, hidrodinamik, gök mekaniği, termodinamik gibi matematiksel fizik konuları ile olasılık teorisi gibi matematik konuları vardı.
Poincaré vermiş olduğu derslerin yanı sıra, yazmış olduğu çok sayıdaki
yapıtla da etkili oldu. Türkçe'ye "Bilimin Değeri" ve
"Bilim ve Varsayım" adlarıyla çevrilen bilim felsefesiyle ilgili kitapları bunlardan
sadece birkaçı. Ayrıca otomorfik ve Fuchs fonksiyonları, diferansiyel denklemler, topoloji
ve matematiğin temelleri hakkında makaleler yayımladı, diferansiyel
denklemlerin çözümü için genel bir yöntem buldu. Matematiğin
temelleriyle ilgili olarak, matematiksel düşünmenin gerçek aracının
matematiksel indüksiyon olduğunu düşündü ve bu yöntemin sezgisel olarak
daha basit bir yönteme indirgenebileceğine ihtimal vermedi.
1881 yılında Poincaré, Poulain d'Andecy evlendi. 1887 yılında Jeanne, 1889 yılında Yvonne, 1891 yılında Henriette, 1893 yılında Leon adlarında dört çocuğu oldu.
|
1909 yılında Henri Poincaré |
1887 yılında Fransız Bilimler Akademisi'ne seçildi, 1906 yılında akademiye başkan oldu. 1887 yılında üç cisim problemiyle en büyük başarısını elde etti. İsveç Kralı II. Oscar, n cisim problemini yarışmaya sunmuştu. Poincaré bu n cisim problemini çözemedi fakat,Weierstrass, Hermite ve Mittag-Leffler'in de dahil olduğu jüri, dinamikteki diferansiyel denklemlerin genel tartışması ve üç cisim problemi
üzerindeki denemesi nedeniyle bu ödülü Poincaré'ye verdi. 2500 kronluk
ödülü Poincaré aldı. Fransa'da İsveç Kralı'ndan aşağı kalmamak için ona
Fransızların büyük bir rütbesini verdi. 1893 yılında dünyada zaman senkronizasyonuyla meşgul oldu. 1897 yılında ise uluslararası saat dilimleri ve bağıl hareket organları arasındaki zaman
senkronizasyonu kurma sorununu ele aldı.
1912 yılında, Poincaré prostat sorunundan ameliyat oldu, emboli sorunundan 17 Temmuz 1912 yılında
Paris'te, 58 yaşındayken öldü ve Paris'te Montparnasse Mezarlığı'ndaki aile mezarına gömüldü.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder