Çariçe II. Katerina

Çariçe II. Katerina

2 Mayıs 1729 yılında doğmuş, 34 yıl boyunca Rusya'yı yönetip 18. yy'a damgasını vurmuş, Çariçe II. Katerina veya Büyük Katerina olarak anılan Rus Çariçesi.

Prusya'nın Stettin kentinde doğdu.  Doğumdaki ismi Sophie Augusta Frederike'ydi. Babası Alman asıllıydı,  Prusya'ya bağlı Anhalt-Zerbst bölgesinin prensiydi ve Prusya ordusunda generaldi. 1744 yılında Çar Büyük Petro'nun torunu ve teyzesi Çariçe I. Elizaveta tarafından Rus tahtının veliahtı olarak seçilen Peter ile evlendi. Katolikti ancak evlendikten sonra Ortodoks mezhebine geçti ve Katerina Aleksievna adını aldı.

Çar III. Petro

I. Elizaveta'nın zorlamasıyla yapılan evliliğinde hiç bir zaman mutlu olmadı ve hem kocası hem kendisi, başka başka aşklar yaşamaktan çekinmediler. Peter, teyzesinin ölümü üzerine 5 Ocak 1763 tarihinde III. Petro adıyla tahta çıktı ancak hükümdarlığı pek uzun sürmedi. Alman hayranlığı nedeniyle tepki çeken ve orduda reformlara gitme planları yapan III. Petro, 28 Haziran 1762 tarihinde muhafız alayının Katerina'nın desteği ile  ayaklanması sonucu tahttan indirildi ve Katerina Rusya Çariçesi ilan edildi.

I. Abdülhamit

Çariçe Katerina genişleme politikası izledi ve Rusya'nın batısı ile güneyindeki topraklardan 518 bin km2'lik bir alanı topraklarına kattı. Bu toprakların tamamı Lehistan ve Osmanlı İmparatorluğu'ndan alındı. Hatta II. Katerina öldüğünde Lehistan diye bir ülke artık kalmamıştı. Onun hükümdarlığı döneminde Osmanlı'da üç değişik padişah saltanat sürdü ve Osmanlı ile iki büyük savaş yapıldı. Bunlardan birincisi III. Mustafa döneminde yapılan 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'ydı. Bu savaşta büyük kayıplara uğrayan Osmanlılar I. Abdülhamit tahta geçtiğinde Ruslarla Küçük Kaynarca Anlaşması'nı imzalayarak Kırım'ın bağımsızlığını kabul ettiler. Ancak 1774-1775 yıllarında çıkan Pugaçev ayaklanmasını bastıran ve ayaklanmadan sonra ülkede tam otorite kuran II. Katerina Kırım'ı Rusya'nın bir parçası olarak görmek istiyordu. Antlaşmanın imzasından 9 yıl sonra 1783 yılında Rusya Kırım'ı resmen topraklarına kattı. I. Abdülhamit durumu kabul edemeyerek Kırım'ı geri almak için Rusya'yla tekrar 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı'na girdi. Ancak tekrar yenilen Osmanlı, III. Selim tahta geçtikten sonra Rusya ile Yaş Anlaşması'nı imzalayarak Kırım'ı Ruslar'a bırakmaya razı olmak zorunda kaldı. Kırım'ın kayıbı Osmanlılar için büyük bir hezimet olmuştu. Çünkü ilk defa Müslüman bir Osmanlı toprağı Hristiyanlara kaybediliyordu. Rusya'nın Karadeniz kıyısındaki bu toprakları ele geçirip büyük bir stratejik başarıya sahip olarak Karadeniz'de donanma kurma imkanını elde etmesi, 19. yy.boyunca Boğazlar sorununu gündemde tutacaktı.

Diderot

II. Katerina döneminde, kültür ve sanat açısından bir aydın sayılırdı. Zamanın Fransız filozofları Voltaire, Diderot ve D'Alembert ile yazıştı. Diderot'un Katerina için 'Brütüs'un ruhuyla Kleopatra'nın büyüsünü ruhunda birleştiren kadın' dediği rivayet edilir. Avrupa'dan satın aldığı 250 tabloyu sergilemek üzere 1764 yılında St. Petersburg'da Hermitage müzesini inşa ettirdi ki bu müze, sonraki çar ve çariçelerin de katkılarıyla dünyanın en eski ve en zengin müzelerinden biri haline geldi.

I. Pavel

Ancak özel yaşamı pek de başarılı değildi. Çariçeliği boyunca hiç evlilik yapmadı ancak başta komutanlarından Potemkin olmak üzere pek çok erkekle aşk yaşadı. Sevgililerini büyük malikaneler ve çok sayıda hizmetçilerle ödüllendirdi. Ancak tek oğlu Pavel Petroviç'e, belki de babasını hiç sevmediğinden, hiç ilgi göstermedi ve ona adeta hapis hayatı yaşattı.

II. Katerina 16 Kasım 1796'da banyo yaparken beyin kanaması geçirdi ve öldü. Ardından tahta oğlu I. Pavel adıyla çıktı.